موسیقی در فیلم‌های بهروز افخمی جایگاه ویژه‌ای دارد، او از جمله کارگردانانی است که به اهمیت موسیقی متن در پربار کردن سکانس‌ها و قاب‌هایش بیش از پیش واقف است. اتفاقی که حتی در فیلم «صبح اعدام» که ساختاری ژورنالیستی نیز افتاده است. موسیقی متن فیلم جدید او را سید محمد میرزمانی دوست و همراه همیشگی او در این سال‌ها ساخته است.
به گزارش فیلم‌نیوز، موسیقی جدیدترین تجربه‌ی کارگردانی بهروز افخمی (صبح اعدام) را محمد میرزمانی ساخته است؛ آهنگ‌سازی که سابقه‌ای طولانی در همکاری با کارگردانِ کارکشته‌ی سینمای ایران دارد. این دو اولین تجربه‌ی مشترکِ خود را در فیلمِ «دشت‌نوشته‌ها» در سالِ 1365 انجام دادند که در آنجا افخمی نویسنده و تدوینگر فیلم بود و این اتفاق در سریالِ «کوچک جنگلی» و فیلم‌های «عروس»، «شوکران» و هم‌چنین «صبح اعدام» ادامه پیدا کرده است.
موسیقی در «صبح اعدام» نقش مهمی ایفا کند. میرزمانی در این اثر «شاه شمشاد قدان» استفاده کرده است. این تصنیف بارها در موسیقی ایران استفاده شده است. ارشد طهماسبی (موسیقی‌دان برجسته) یک چهارمضراب زیبا برای آن نوشته است و خوانندگان بسیاری از جمله «سالار عقیلی» نیز آن را خوانده‌اند؛ اما این شعرِ حافظ برای مذهبیان نیز از اهمیتِ بسیاری برخوردار است. مرحوم کربلایی احمد میرزا حسینعلی تهرانی گفته است که: «روزی جناب شیخ رجبعلی خیاط به من فرمودند: در عالم معنا، روح خواجه حافظ شیرازی را مشاهده کردم که بسیار منبسط بود. خواجه حافظ شیرازی رو به من کرده و گفت: من غزل شاه شمشاد قدان را، در وصف ماه منیر بنی هاشم حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام سرودم. و از این امر خیلی مسرور بود.» میرزمانی بارها این قطعه را در فیلم استفاده کرده است، اما چنان هوشمندانه این کار را انجام داده که هماهنگی بسیاری با تصاویرِ ساخته‌شده توسط افخمی پیدا کرده است، برای مثال زمانی که طیب حاج‌رضایی و حاج اسماعیل رضایی رهسپارِ جوخه‌ی اعدام هستند، این موسیقی شنیده می‌شود که کمکِ بسیاری به فضای داستان کرده.
اما جز «شاه شمشاد قدان» تصنیفی که در بخشِ ابتدایی کار خوانده می‌شود (پولک) را خودِ افخمی بر اساسِ محتوای داستان سروده است. او کارِ دشواری در این زمینه انجام داده است. میرزمانی ابتدا آهنگی که قرار بوده روی فیلم گذاشته شود را ساخته و بعد افخمی بر اساسِ ملودی آن، ترانه را نوشته و سعی کرده است کلماتش با نوای ساخته‌شده هماهنگی بسیاری داشته باشد. این شیوه‌ای است که بسیاری از تصنیف‌سُرایان در گذشته از آن بهره می‌گرفتند و حال به حلقه‌ی مفقوده‌ی ترانه‌سُرایی در ایران بدل شده است، اما فیلم‌سازِ کهنه‌کار از همان سنتِ گذشته در این باره استفاده کرده است.
موسیقی میرزمانی در این فیلم، مرموز و خیال‌انگیز است و به دنیای شخصیت‌‌ها که انگار این جهان را به شکلِ کامل فراموش کرده‌اند و در دنیایی دیگر سیر می‌کنند، اتکا دارد. اما استفاده از یک تصنیف در یک اثر، برای اولین بار نیست که توسط افخمی انجام می‌شود. در فیلم «فرزند صبح» نیز او از آثار فرهاد مهراد (مرد تنها) استفاده کرد که به اعتراض و شکایت پوران گلفام (همسر فرهاد) منجر شد و افخمی در پاسخ به او گفت که همسرِ فرهاد روی آثار این هنرمند چنبره زده است. استفاده از این ترانه البته در آن زمان به اعتراضِ آهنگ‌سازِ کار (اسفندیار منفردزاده) نیز انجامید. «مرد تنها»، در سال ۱۳۴۸، روی شعری از شهیار قنبری و آهنگ اسفندیار منفردزاده به‌عنوان بخشی از موسیقی متن فیلم «رضا موتوری» به کارگردانی مسعود کیمیایی استفاده شده بود.
پست های مشابه :
نگاهِ بهروزِ افخمی درباره‌ی وقایع و شخصیت‌های تاریخی به چه شکل است، به بهانه اکران «صبح اعدام» | کارکشته
آنالیز فیلم «صبح اعدام» تازه‌ترین ساخته سینمایی بهروز افخمی | عصبانی نیستم
بخش مهمی از بارِ «صبح اعدام» برعهده‌ی نریشن است، اتفاقی که بار دیگر در سینمای افخمی تکرار شد | کتاب‌های تصویری آقای کارگردان
دومین تغییر در جدول فیلم‌های خانه جشنواره هم انجام شد | این قرعه کشی فرمالیته
