مرجان فاطمی | قرار گرفتن نام فیلم انیمیشنی «در سایه سرو» به کارگردانی مشترک شیرین سوهانی و حسین ملایمی در فهرست جوایز اسکار 2025 اتفاق بسیار مهمی است. بهرحال بعد از «فروشنده» اصغر فرهادی هیچ اسکار دیگری در دستان ایرانیها قرار نگرفته بود و حالا یک انیمیشن کوتاه توانست بار دیگر نام ایران را در این فستیوال زنده کند. «در سایه سرو» فیلمی ضد جنگ است و روی احساسات و عواطف انسانی یک پدر و دختر دست میگذارد؛ خانوادهای که از جنگ آسیب دیدهاند اما هنوز هم حاضرند فداکاری کنند و اینبار برای زندگی بخشیدن به یک جاندار از همهچیزشان بگذرند.
به گزارش فیلمنیوز، «در سایه سرو» به کارگردانی مشترک شیرین سوهانی و حسین ملایمی محصول کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است. پیش از این در جشنوارههای مختلف جهانی بارها برنده یا نامزد شده و حالا در نودوهفتمین دوره جوایز اسکار، موفق شد این جایزه را به دست بیاورد.

محتوای ضد جنگ| «در سایه سرو» روی زندگی یک پدر و دختر متمرکز شده؛ پدری که سالها قبل به خاطر حملات هواپیماهای جنگی کشتیاش آتش گرفته و همسرش را از دست داده و هنوز پس از سالها نتوانسته است با بحران روحی که از سر گذرانده کنار بیاید. او مدام به خاطر حملههایی که در معرضش قرار میگیرد، پرخاش میکند، همهچیز را میشکند و سرش را به دیوار میکوبد و وقتی به خودش میآید از رفتار خودش ناراحت میشود. دختر که در این جزیره کوچک با پدرش تنهاست نمیتواند راهی برای آرام کردن او بیابد و مستاصل میشود. این فیلم کوتاه انیمیشنی زندگی فردی مبتلا به اضطراب پس از حادثه را ترسیم کرده و با استفاده از تمهیداتی، حال روحی سخت بیمار را در لحظهای که حمله به او دست میدهد به نمایش میگذارد. نکته مهم اینکه کارگردانهای فیلم در هیچ نقطهای مستقیم به جنگ ایران و عراق اشاره نکردهاند و با مفهوم جنگ و اثار دردناکی که برجا میگذارد به صورت عام روبهرو شدهاند.

سادهسازی مفهومی عمیق| این فیلم در عین سادگی در بردارنده مفاهیم بسیار عمیق است. بدون هیچ دیالوگ و اشاره مستقیمی، شاهد احساسیترین موقعیتها میان شخصیتها هستیم. توجه به جزئیات در این فیلم حرف اول را میزند و دقیقا همین جزئیات است که ذهن و احساس مخاطب را درگیر میکند. در صحنهای که دختر چمدان میبندد و میرود تا زندگی جدیدی شروع کند، پدر مستقیما جلو رفتنش را نمیگیرد اما او را میبینیم که در قالب روحی دور بدن دختر میپیچد و مانع از رفتنش میشود. اینجاست که اندوه و درد و حتی تردید درونی دختر از رها کردن پدر در قالب تصویر به نمایش کشیده میشود. جایی که دختر میداند نمیتواند نهنگ به گل نشسته را نجات دهد، باز هم جزئیات به کمک انتقال احساسات عمیق میآید. سطلهای آب و تکهپارچههای رنگی که در ظاهر هیچ کارکردی ندارند، با دستهای دختر روی تن نهنگ مینشینند به این امید که اندکی بیشتر زنده بماند. در این فیلم از تفاهمی درونی و ناگفته هم حرف به میان میآید. پدری که از همهچیز گذشته و حاضر نیست یک بار دیگر جنگ را تجربه کند، پی زندگی خودش میرود اما تصویر تلاشهای مداوم دختر است که او را بار دیگر به میدان جنگ میآورد او در میان ادامه زندگی عادی یا ورود به چالشی که انتهایش گذشتن از همهچیز است مردد میشود و نهایتا تصمیم مهمی میگیرد.

استفاده از عناصر به جای کلام | در این فیلم کوتاه انیمیشنی کلام جایی ندارد. همه چیز در سکوت پیش میرود و بار نمایش احساسات و عواطف روی دوش عناصر دیگری قرار گرفته است. تغییر حالت و رنگ چهرهها، اندازه نماها، حرکت نور، افکتهای صوتی و کاتهای سریع و … همگی در کنار هم احساسات را میسازند. در کنار همه اینها موسیقی هم اهمیت زیادی دارد. بعضی از قسمتها مکمل احساسات صحنه است و روح مخاطب را با خودش همراه میکند.

افتخارات | «در سایه سرو» پیش از اینکه به اسکار برسد، در جشنواره فیلم ونیز، نامزد جایزه افقهای ونیز برای بهترین فیلم کوتاه شده بود. از فستیوال فیلم ترایبکا جایزه گرفته بود و همچنین از جشنواره بینالمللی فیلم لسآنجلس، جشنواره فیلم انیمایو و … هم برنده جایزه شده بود.