چه می‌شود اگر چند ساعت مانده به تحویل سال نو، درست وقتی درگیر مجادله‌های خانوادگی بر سر امورات روزمره هستیم، یک موشک واقعی در سقف خانه‌مان فرود بیاید و ما را تهدید کند به اینکه باید بین زندگی خودمان و سایر اعضای خانواده یکی را انتخاب کنیم؟ این طرح اولیه جذاب در کنار بازی درخشان فاطمه معتمدآریا و محسن تنابنده می‌تواند ترغیب‌مان کند به اینکه یکی از روزهای تعطیلات عید «روزی روزگاری آبادان» را در اکران آنلاین تماشا کنیم؛ فیلمی استاندارد، سرگرم‌کننده و پرمعنا که ای کاش در قالب نمایش باقی می‌ماند و تبدیل به سینمایی نمی‌شد.
به گزارش فیلم‌نیوز، «روزی روزگاری آبادان» به کارگردانی حمیدرضا آذرنگ مرداد سال گذشته روی پرده رفت و از اسفند ماه هم اکران آنلاین شده است. نگاهی داریم به نقاط قوت و ضعف این فیلم.
پیشینه فیلم | حمیدرضا آذرنگ تجربه بسیار زیادی در تئاتر دارد و سال 1384 با نگارش نمایشنامه «روزی روزگاری آبادان» و کارگردانی آن با استقبال زیادی روبه‌رو شد. این نمایش در جشنواره تئاتر فجر مورد تقدیر قرار گرفت. آذرنگ درحالی این نمایش را روی صحنه برده بود که چند سالی بیشتر از حمله‌ی آمریکا به عراق در آخرین روز از اسفند سال 1381 نمی‌گذشت و سوژه جدید به حساب می‌آمد. داستان این نمایش در آبادان اتفاق می‌افتاد و درست زمان تحویل سال 1382 روایت می‌شد که همزمان بود با حملات آمریکا به عراق. این نمایش بعد از اجرای اولیه باز هم روی صحنه رفت تا اینکه آذرنگ تصمیم گرفت آن را در قالب یک اثر سینمایی تولید کند.
ماجرای فیلم | داستان در روز پایانی سال 1381 روایت می‌شود زمانی که اعضای یک خانواده بعد از خرید عید با دعوا به خانه برمی‌گردند و حوصله همدیگر را ندارند. پدر معتاد است و می‌خواهد به هر بهانه با دوستانش باشد و تحمل فضای خانه را ندارد. پسر بزرگ خانواده نامزد دارد و برای اینکه بتواند برایش هدیه بخرد قلک پسر کوچک خانواده را می‌شکند و با خواهر و پدر و مادرش هم دعوا دارد. دختر خانواده عاشق پسر همسایه روبه‌روست و یواشکی با ایما و اشاره با او حرف می‌زند. پسر بزرگ با این رابطه مشکل دارد و … نهایتا در تمام این دعواها و جدال‌ها مادر است که از تلاش برای آرام کردن شرایط و برقراری صلح خسته شده و تحملش به سر آمده است. او می‌خواهد بعد از تحویل سال برای همیشه برود و تکلیف همه را یکسره کند. در چنین شرایط پر از التهابی، یکی از موشک‌هایی که قرار است عراق را هدف قرار دهد راه را اشتباه می‌رود و روی خانه آنها می‌افتد. اینجاست که آنها قدر یکدیگر را می‌دانند و برای حفظ خانواده متحد می‌شوند و حاضر نیستند به به خاطر خودشان دیگری را به خطر بیندازند.
نقاط قوت | فیلم معنای عمیقی دارد و یک‌جورهایی می‌تواند ماکتی از وضعیت یک کشور باشد. پدر وضعیت روحی و مالی خوبی ندارد و اعتیاد باعث شده نتواند روی خودش مسلط باشد و مادر آنقدر برای صلح تلاش کرده که دیگر جانش به لب رسیده است. بچه‌ها دنبال دلخوشی‌هایی خارج از محیط خانواده هستند. خانه آماده یک تلنگر است تا از هم بپاشد اما در لحظه آخر، حمله دشمن به عنوان تهدیدی برای آنها بدل می‌شود و اتحاد آنها وضعیت را برمی‌گرداند. بازی درخشان محسن تنابنده و فاطمه معتمدآریا هم از جمله مهمترین نقاط قوت فیلم است. تنابنده با تمام وجودش خستگی و نداری و عدم کنترل روی خشم یک مرد میانسال را طوری به تصویر کشیده است که کاملا می‌توانیم باورش کنیم. جنس بازی معتمدآریا هم بسیار واقعی است و در تمام لحظات حس می‌کنیم یکی از هزاران مادری است که بارها و بارها دیده‌ایم و برایمان کاملا آشناست. بازی سایر اعضای خانواده هم قابل تأمل است.
نقاط ضعف | آنچه باعث می‌شود فیلم برایمان به اثری درخشان و ماندگار تبدیل نشود، دوپاره بودن ساختار آن است. نیمه اول با اثری کاملا رئال از زندگی واقعی یک خانواده مواجهیم. چند ساعت به تحویل سال مانده و دعواها و جدال‌ها کاملا باورپذیر و منطقی ساخته شده‌اند اما یکباره شلیک موشک و گیر کردن آن در سقف خانه باعث می‌شود فیلم از سطح رئال فاصله بگیرد و دوپاره شود. شاید اگر با یک نمایش روبه‌رو بودیم می‌توانستیم منطق این تغییر سطح را بهتر بپذیریم، اما در یک فیلم سینمایی، این دوپاره بودن اثر کاملا نمایان است و مخاطبان را میان اثری واقعی و سورئال سرگردان می‌کند. به همین دلیل است که می‌توانیم بگوییم ای کاش آذرنگ اجازه می‌داد «روزی روزگاری آبادان» در همان قالب نمایش باقی بماند. نکته دیگر اینکه کارگردان از پتانسیل‌های تصویر به‌خوبی کمک نگرفته و به همان فضای تئاتری پایبند مانده است. خیلی از بخش‌ها گمان می‌کنیم درحال تماشای یک تله‌فیلم هستیم درحالی که نام فیلم سینمایی را یدک می‌کشد. فیلم معنای عمیقی دارد. جذاب شروع می‌شود، در جاهایی مخاطبان را می‌خنداند و در جاهایی غمگین می‌کند اما وقتی قرار است حرف اصلی‌اش را بزند، از ظرافت‌ها فاصله می‌گیرد و گل‌درشت ظاهر می‌شود. به‌طور کلی می‌توان با تماشای «روزی روزگاری آبادان» سرگرم شد و حتی لذت برد اما بسیاری از موارد باعث شده که نتوانیم آن را به عنوان اثری دلچسب و ماندگار بپذیریم.
فیلم «روزی روزگاری آبادان» به کارگردانی حمیدرضا آذرنگ و تهیه‌کنندگی علی اوجی به شکل مشترک توسط دو پلتفرم «نماوا» و «فیلیمو» اکران آنلاین شده است.
پست های مشابه :
«روزی روزگاری آبادان» پس از چهار سال در آستانه اکران است | اولین رویارویی سیمین و محسن در دل جنگ
نگاهی به بازی بازیگران مطرحی که در نقش یک کارگر ظاهر شده‌اند به بهانه روز جهانی کارگر | برای یک لقمه نان حلال
خائن‌کشی و اتفاق ناگواری که آن را پیش‌بینی می‌کردیم | قعرنشینی مطلق فیلم کیمیایی
نسخه سریالی در یک پلتفرم، نسخه سینمایی در پلتفرمی دیگر | مورد عجیب «خائن‌کشی»
