امید ذاکری نیا | هالیوود دارای مجموعه ای غنی از بازیگران است که در زندگی به همان اندازه سرسخت بودند که روی پرده که جیمزکان جایی در صدر این لیست جای دارد.
جیمزکان شش دهه در نقش های مختلف حضوری پردوام روی پرده داشت اما می توان او را یکی از شمایل‌های سینمای دهه هفتاد دانست. او آتشین ترین ستاره دهه هفتاد بود؛ ولی اعتیادش به مواد به افولش انجامید.
«کان در کلینیک مواد مخدر»، «ضرب شتم مدل هالیوودی توسط جیمزکان»، «کان درمورد پرونده مافیا وثیقه گذاشته است»، «کان به دنبال پول» ، اینها اخباری بودند که بعد از دوران باشکوهش در رسانه ها شنیده می شد.
به نظر می رسید زندگی او نیز به زندگی نقش های سینمایی که بازی می کرد گره خورده است،مثل وقتی که در «رولربال» به زمین کوبیده شد یا مانند «پدرخوانده »که جلوی باجه عوارضی بدنش را آبکش کردند.
او یک عصیانگر بود و همیشه نسبت به ستاره‌ها نقدهای تندی داشت که زیادی خودشان را جدی می گیرند و کسانی که آموزش ندیده اند را با دیده تحقیر نگاه می کنند:«من، هافمن، پاچینو و دنیرو؛ ما مغرور و غیرقابل تحمل بودیم.»
شدت برخورد او با نقش به حدی بود که حتی دنیرو را شرمسار می کرد به طوریکه برای بازی در فیلم «سارق» با دزدان واقعی معاشرت می‌کرد تا بازکردن گاوصندوق را یاد بگیرد و یا برای بازی در فیلم خشن «رولربال» صدمات زیادی دید.
در زمان ساخت فیلم «الدورادو» ساخته هاوارد هاکس در حالی که جوان بود در پشت صحنه وقتی «جان وین» در بازی شطرنج تقلب کرد نزدیک بود به او صدمه‌ای جدی بزند که «رابرت میچم» دخالت کرد و ماجرا فیصله یافت.
یکبار در یک دانشگاه بازیگری بعد از نمایش «پدرخوانده» به دانشجویان گفت:« من ۱۲۷ فیلم دارم و قول می دم شما ۴ تای آن را هم ندیده‌اید.» او راست می گفت اما کمتر کسی است که «پدرخوانده» را دیده و بازی او در نقش«سانی» پسر خشن و سرسخت کورلئونه را به یاد نداشته باشد که نقطه متضاد «مایکل» پسرمنطقی خانواده با بازی«آل پاچینو» بود.
او شاگرد «سنفورد مایزنر» بود که سبکی متفاوت و نگاه رفتارشناسانه و واقعگرایانه نسبت به بازیگری داشت.در «پدرخوانده» وقتی باید به یک عکاس حمله کند واقعا دوربین او را خرد می‌کند، کاری که حتی «فوردکاپولا »کارگردان هم از آن بی‌خبر بود.
یا در صحنه ای که «رابرت دووال» دارد با «پدرخوانده» حرف می‌زند و «سانی» هم هست «براندو» را مبهوت بداهه‌پردازی خودش می‌کند:«من نشسته بودم و کاری نداشتم، یک کاسه آجیل بود شروع کردم به برداشتن دیدم پوست دارد. پوستش را کندم و دیدم براندو از زیر چشم نگاهم می کند.وقتی گفتند کات خندید و با مشت به من زد گفت آفرین کارت عالی بود.»
«جیمزکان» شامگاه ششم جولای سال 2022 درگذشت .او با شاه نقش «سانی» یکی از پسرهای دون کورلئونه در فیلم ماندگار «پدرخوانده» در خاطره سینما دوستان جاودانه شد. «میزری»، «باغ سنگ»، «اِلف»، «داگویل»، «دزد» و «آهنگ برایان» از دیگر فیلم‌های مهم اوهستند.
فرانسیس فورد کاپولا ، رابرت دونیرو، آل پاچینو، مایکل مان نسبت به درگذشت جیمز کان واکنش نشان دادند و در نوشته‌ها و صحبت‌هایشان از او به عنوان یک بازیگر قدرتمند و یک انسان سر زنده یاد کردند.
