دوزیست بعد از فیلم «ناخواسته» متفاوت ترین تجربه کارگردانی برزو نیک نژاد است، او که بیشتر با کارهای کمدیاش شناخته میشود در این فیلم به روایت قصهای تلخ و گزنده پرداخته است. او چقدر در خلق این فضا موفق بوده و آیا توانسته روایت استانداردی از یک درام اجتماعی داشته باشد.
به گزارش فیلم نیوز، «دوزیست» چهارمین ساخته سینمایی برزو نیک نژاد است او یکی از کارگردانهای دهه نودی است که در این سالها موفق شده چهار فیلم سینمایی را جلوی دوربین ببرد. این فیلم را نیکنژاد در حالی ساخت که پیش از آن دو فیلم و چند سریال کمدی ساخته بود. «دو زیست» در سال 98 جلوی دوربین رفت و برای نخستین بار در جشنواره سی وهشتم از آن رونمایی شد. این فیلم به دلیل شروع پاندومی کرونا فرصت نمایش پیدا نکرد. در نهایت آخرین ساخته برزو نیک نژاد از پنجشنبه بیستم مرداد ماه 1401روی پرده رفت که در هفته اول نمایش توانست به فروش خوبی هم دست پیدا کند. این هفته به مرور «دوزیست» پرداختهایم.
قصه : قصه «دوزیست» در یکی از محلههای جنوب شهر اتفاق میافتد. این فیلم درست در برههای ساخته شد که روایت داستانهای جنوب شهری مورد توجه کارگردانها قرار گرفته بود. داستان دوزیست درباره جوانی است به نام «عطا» که همراه با پدرش در خانهای در یکی از محلههای جنوب شهر زندگی میکند. در این خانه دو دوست عطا هم در کنار او هستند. هریک از این آدمها ماجرای خودشان را دارند تا در نهایت پای یک دختر فراری به این خانه باز میشود. با ورود او به خانه عطا داستان وارد فاز تازهای میشود. درگیری و دعواهایی شکل میگیرد که قرار است فضای داستان را ملتهب کند، با ورود این دختر و درگیریهایی که متعاقب آن به وجود میآید خصوصیات رفتاری هریک از کاراکترها به تدریج عیان میشود. شخصیتهایی که دائم در حال زیرآبی رفتن هستند.
کارگردانی: برزو نیک نژاد با دستیاری در سریالهای تلویزیونی کارش را شروع کرد و سپس با ساخت سریال «دردسرهای عظیم» پا به عرصه کارگردانی گذاشت. او در تلویزیون کارنامه پرنوسانی داشت برخی سریالهایش مثل «دردسرهای عظیم» پرمخاطب شدند و برخی از آنها از جمله «پنچری»، «قرعه» و… معمولی و متوسط از کار درآمدند. او خیلی زود جذب سینما شد و فیلم «ناخواسته» را ساخت. فیلمی اجتماعی که چندسالی پشت در اکران ماند. نیکنژاد در ادامه کمدیهای«زاپاس» و «لونه زنبور» را ساخت و به یکباره در چرخشی ناگهانی فیلم «دوزیست» را در فضا و ژانری متفاوت جلوی دوربین برد. او در دوزیست تلاش دارد تا وجهی دیگر از تواناییهای خود در عرصه کارگردانی را به رخ بکشد و نشان بدهد که میتواند علائه بر ساخت فیلم و سریال کمدی، اثری تلخ و گزنده هم بسازد، هرچند که تلخی فیلم در نهایت بیش از اندازه میشود.
ساختار: «دوزیست» قرار است یک دارم اجتماعی منتقدانه باشد. این فیلم میخواهد در زیر لایههای داستانش نقیبی به مسائل و مشکلات جامعه بزند و دغدغههایی که مردم در زندگی روزانه با آن ها مواجه هستند را به تصویر بکشد. ساختار قصه و مختصاتی که کارگردان برای روایت و تصویر کردن داستان در نظر دارد به سمت و سویی میرود که میخواهد همه این مسائل را به شکلی عمیق و البته بطئی و زیر پوستی مطرح کند، اما در این مسیر با فراز و نشیبهای مواجه است. در جاهایی موفق است و درجاهایی زبانش برای بازگو کردن مسائل مورد نظر الکن است. همین عامل موجب میشود تا در جاهایی از عمق فاصله بگیرد و به سطح بیاید و همین آمدن به سطح به پاشنه آشیل فیلم تبدیل شده است.
بازیها : دوزیست به لحاط بازیگری ترکیب برندهای دارد. از سعید پورصمییمی تا جوادعزتی و هادی حجازی فر و البته پژمان جمشیدی. پورصمیمی مثل همیشه خوب است، حتی در این فیلم هم گلیم خودش را از آب بیرون میکشد و نقش را از آب و گل درمیآورد. جواد عزتی هم تمام تلاشش را به خرج میدهد تا تصویر متفاوتی از یک بچه جنوب شهری با مرام ارائه دهد. او سعی میکند از کلیشهها فاصله بگیرد و تا آنجاییکه میتواند از قالب آشنایی که مخاطب از این دسته آدمها در ذهن دارد دوری کند و در این مسیر موفق هم میشود. پژمان جمشیدی و هادی حجازی فر هم شمایل متفاوتی در این فیلم دارند و درهمین راستا تمام تلاش خودشان را میکنند تا این تفاوت را در بازی هایشان نیز متبلورکنند.
فضا سازی : اتمسفری که قصه دوزیست در آن خلق میشود یک فضای درهم گسسته و آشفتهای است که کارگردان میخواهد به واسطه آن مخاطب تصویری عینی از فضای روحی روانی کاراکترهایش را ببیند.حیاط گاراژگونه فیلم ، با آن ماشینها اسقاطی و بعد فضایی بهم ریخته خانه همه نشان از یک گسستگی و آشفتگی دارد. انگار کاراکترهای فیلم هم ذهنشان به همین اندازه آشفته و درهم ریخته است. این نمونه سازی عینی از فضای درونی آدمهای فیلم ، موجب میشود تا مخاطب خیلی زود وارد معرکه شود و از همان ابتدا این تلخی و آشفتگی را حس کند. با جلو رفتن داستان و عیان شدن شخصیتها آشفتگی فضای خانه بیشتر میشود و درهم ریختگی حیاط هم خودش را بیشتر به رخ میکشد.