آنالیز فیلم «بی‌بدن» نخستین ساخته مرتضی علیزاده با فیلمنامه‌‌ای از کاظم دانشی | مصائب یک حکم

 سوسن سیرجانی | با گذشت چهار روز از جشنواره فیلم فجر، فعلا لقب پرحاشیه‌ترین فیلم به «بی‌بدن» رسدیه. فیلمی تراژیک که قصه‌ دردناکی از قصاص یک جوان را به تصویر کشیده. اما بیشتر حاشیه‌ها درباره مسایل بیرون از فیلم است و کمتر به ساختار، بازی‌ها و عوامل آن پرداخته شده است.

به گزارش فیلم‌نیوز، تا به حال فیلم‌های زیادی درباره قصاص در سینمای ایران ساخته شده. نمونه‌هایی مانند «میخواهم زنده بمانم» یا «هیس دخترهای فریاد نمی‌زنند» از آن آثاری هستند که تصاویرشان از ذهن مخاطب به سختی پاک می‌شود. واقعیت حکم قصاص هم همین است، حکم شرعی که حق خانواده مقتول است، اما همیشه با اما و اگرهایی همراه می‌شود که هر دو طرف پرونده را به استیصال می‌رساند. «بی‌بدن» با برداشتی از یک پرونده قضایی جنجالی سال‌های اخیر و ایجاد تغییراتی در روند آن ساخته شده که مخاطب را هرچه بیشتر به خانواده‌های قاتل و مقتول نزدیک می‌کند.

قصه | «بی‌بدن» داستان قصاص است. همان حکم شرعی و قانونی که برای قتل نفس درنظر گرفته شده. اما چون قصاص هم به نوعی کشتن یک آدم محسوب می‌شود، خانواده مقتول را بر سر دوراهی قرار می‌دهد. به گفته نویسنده فیلمنامه قصه «بی‌بدن» با نگاهی به چند پرونده قضایی سال‌های گذشته نوشته شده. اما به دلیل اینکه بخش زیادی از داستان، برگرفته از پرونده قتل غزاله شکور است، بسیاری این فیلم را به آن ماجرا نسبت می‌دهند. این قتل در چند سال اخیر یکی از پرونده‌های جنجالی دادسرای جنایی بود که  به دلیل سکوت متهم به قتل، هیچ‌وقت معلوم نشد ماجرای واقعی آن چه بوده. قصه «بی‌بدن» تفاوت‌هایی با ماجرای اصلی این قتل دارد و در روند قضایی هم با نگاه دیگری به آن پرداخته.

ساختار | وقتی قرار است از قصاص و قتل حرف زده شود، مطمنا با یک درام تراژیک روبرو هستیم. اما حرف اصلی «بی‌بدن» تاثیر رسانه‌ها، فضای مجازی و فضاسازی‌های حاشیه‌ای بر یک پرونده قتل است. اما به دلیل پرداخت بیشتر به خانواده مقتول و قاتل در فیلم، بخش تاثیر عوامل دیگر کم‌رنگ شده. مخاطب با خانواده‌ها روبرو است. خانواده‌ مقتول که برای روشن شدن حقیقت و انتقام خون فرزندشان تلاش می‌کند و از سوی دیگر خانواده قاتل که از هر راهی می‌خواهد نتیجه پرونده راه تغییر بدهد. به همین دلیل روی بازی بازیگران، دیالوگ‌هایی که رد و بدل می‌شود و سکانس‌های تقابل خانواده‌ها با هم، تمرکز بیشتری صورت گرفته.

فیلمنامه | نام اصلی که در پشت صحنه فیلم «بی‌بدن» باید به آن پرداخت، کاظم دانشی است. او پیش از این هم با ساخت فیلم «علفزار» نشان داده که به پرونده‌های قضایی جنجالی علاقه دارد و با برداشت از ماجراهای قتل، فیلمنامه‌هایش را پیش می‌برد. شاید این از هوش و یا شیطنت دانشی است که اینبار روی پرونده‌ای دست گذاشته که مدت زیادی مورد توجه رسانه‌ها بود و هنوز از تب و تاب قصاص قاتل آن کم نشده. برخلاف فیلم قبلی دانشی، کارگردانی «بی‌بدن» را خود او انجام نداده و به مرتضی علیزاده سپرده. علیزاده یک کارگردان فیلم اولی است و این اثر اولین فیلم بلند سینمایی او محسوب می‌شود. او پیش از این بیشتر مشغول نویسندگی و فیلمنامه‌نویسی بوده.

بازیگران | به دلیل ساختار فیلم «بی‌بدن» که در تلاش برای بازگو کردن عواطف خانواده‌های درگیر در پرونده‌های قتل است، بازی بازیگران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نقش اصلی این فیلم بر عهده الناز شاکردوست گذاشته شده که اگر فیلم به بخش مسابقه راه پیدا می‌کرد، احتمالا یکی از کاندیدهای جایزه بازیگری بود. او بازی بسیار متفاوتی از خود در این فیلم به نمایش گذاشته. پس از او پژمان جمشیدی بازیگر نقش پدر قاتل، دوباره در یک نقش کامل جدی و حتی منفی قرار دارد که قابلیت بازی او در این نوع نقش‌ها را نشان ‌می‌دهد. نوید پورفرج بازیگر جوان سینما که پیش از این، در «زالاوا» و «مغرهای کوچک زنگ زده» به خوبی دیده شد، در «بی‌بدن» در نقش یک بازپرس جنایی حضور دارد که فرصت به نمایش گذاشتن نقش متفاوتی را به او داده. سروش صحت و گلاره عباسی هم دیگر بازیگران این فیلم هستند که در این میان عباسی توانسته از پس نقش مادری که فرزندش زیر تیغ است به خوبی بربیاید.

فرامتن | از همان روزهایی ابتدایی که خبر ساخت فیلم «بی‌‌بدن» رسانه‌ای شد، با اعتراضات زیادی همراه بود. به دلیل برداشت این فیلم از پرونده قتل غزاله شکور، بسیاری معتقد بودند که چون هنوز جنجال‌های این ماجرا به طور کامل از بین نرفته، نباید سراغ آن رفت. اما با شروع جشنواره حاشیه‌های دیگری هم گریبان فیلم را گرفت. مثلا کاظم دانشی اعتراض خود را نسبت به اینکه فیلم را زا بخش مسابقه خارج کرده‌اند اعلام کرد. در واکنشی دیگر الناز شاکردوست در یک سینمای مردمی درباره سینمای عادلانه و حرفه‌ای حرف زد. این حاشیه‌ها با گذشت چند روز از جشنواره همچنان ادامه دارد. در آخرین اتفاق، رسانه‌ها خبر از واکنش تند پدر و مادر غزاله شکور درباره این فیلم دادند و همچنین جشنواره هم به نوعی فیلم را تحریم کرده‌است.

پست های مشابه :

مروری بر ده فیلم جنایی سینمای ایران که براساس پرونده‌های واقعی ساخته شده‌اند به بهانه اکران فیلم «بی‌بدن» | این قاتلان، عاشق‌اند… انتشار اولین تصویر از الناز شاکردوست در فیلم «بی‌بدن» | جدال الناز با یک پرونده جنایی هولناک نگاهی به 10 نقش مهم کارنامه الناز شاکردوست به بهانه اکران فیلم «آخرین تولد» | درباره الی … مروری بر مهم‌ترین فیلم‌هایی که با موضوع عشق در دوران جنگ ساخته شده‌اند. به بهانه اکران «آخرین تولد» | این عاشقانه را زیر باران گلوله با من بخوان