در فیلم‌ها و سریال‌های مختلف، بازیگرانی بوده‌اند که همزمان در دو یا چند نقش کاملا متفاوت ایفای نقش کرده‌اند. منظورمان ایفای نقش جوانی و میانسالی یک شخصیت نیست. نقش‌هایی که کاملا از هم دورند و ارتباطی بهم ندارند. هفته گذشته قسمت آخر «شبکه مخفی زنان» منتشر شد. به بهانه بازی باران کوثری در هشت نقش مختلف این سریال، مروری داریم بر فعالیت بازیگرانی که در یک اثر با چند نقش مختلف ظاهر شده‌اند.
باران کوثری | شبکه مخفی زنان
یکی از اتفاق‌های مهم سریال «شبکه مخفی زنان» بازی باران کوثری در هشت نقش مختلف بود. در قسمت اول با گریم پروین اعتصامی به میدان آمد و خبرهایی درباره ایفای نقش پروین اعتصامی توسط او منتشر شد. درحالیکه همه گمان می‌کردند قرار است او را در نقش این زن شاعر ببینند از قسمت‌های دوم با گریم‌های مختلف به میدان آمد و درواقع ایفاگر نقش زنان قدرتمند سال 1310 در عرصه‌های مختلف شد. وارتو طریان، بازیگر و کارگردان زن ایرانی، ایران تیمورتاش، زن شاعر مطرح ایرانی، پرخیده، بازیگر زن سینما و تئاتر، نصرت‌الملوک کاشانچی، بازیگر نقش اولین زن پزشکی قانونی ایران، پری آقابایُف، بازیگر تئاتر و خواننده اپرا، نیمتاج سلماسی، زن شاعر ایرانی و سکینه پری، اولین زن جراح ایرانی، از جمله نقش‌هایی بود که کوثری در این سریال ایفا کرد.
شهاب حسینی | ساکن طبقه وسط
با وجود بازی باران کوثری در هشت نقش مختلف، کماکان رکورد در دستان شهاب حسینی است. او در فیلم «ساکن طبقه وسط» به کارگردانی خودش، در در ۳۸ نقش مجزا و متفاوت بازی کرد. او نقش نویسنده‌ای را دارد که می‌خواهد کتاب جدیدش را بنویسد و از این جهت در نقش‌های مختلف فرو میرود. شیخ صنعان، سهروردی، مولانا، سقراط، راجر واترز، کرت کوبین و اسحاق نیوتن، چه گوارا، حضرت زکریا، حضرت مسیح ، لیونل مسی و … از جمله نقش‌هایی هستند که شهاب حسینی در این فیلم بازی کرد. این فیلم سال 1393ساخته شد.
محسن تنابنده | شاهگوش
در سریال «شاهگوش» به کارگردانی داوود میرباقری، محسن تنابنده در سه نقش متفاوت بازی داشت. مشهورترین نقشش، شب‌نما؛ خواننده‌ای که خودش را شبیه ابی کرده بود و در مجالس عروسی آهنگ اجرا می‌کرد. نقش دیگر او کاملا متضاد با اولی بود. او در قالب یک روحانی به نام حاجی محسن طلایی بازی کرد و نهایتا نقش سومش اسفندیار مجبور، رئیس شورای حل اختلاف بود. او در هر سه نقش مظنون به قتل رحمان معرفی می‌شد. تنابنده از جمله بازیگرانی است که نقش‌های زیادی با گریم‌های مختلف بازی کرده اما در این سریال، سه نقش کاملا متفاوت باهم داشته است. البته تنابنده قرار بود در این سریال ده نقش مختلف داشته باشد، اما همزمانی تولید سریال «شاهگوش» با سریال «پایتخت» موجب شد با وجود نهایی شدن گریم‌های تنابنده در قالب شخصیت‌های دیگر، فقط از سه شخصیت او در سریال داود میرباقری رونمایی شود.
پارسا پیروز فر | عروس خوشقدم
«عروس خوشقدم» نام نخستین فیلم بلند سینمایی کاظم راستگفتار است. در این فیلم که جمعی از ستارگان سینما در آن بازی دارند پارسا پیروز فر در چند نقش مختلف بازی دارد. داستان فیلم درباره دختری است به نام «دنیا» با بازی ماهایا پطروسیان . او با هر فردی که ازدواج می‌کند آن فرد بعد از مدتی از دنیا میرود. پارسا پیروز فر در این فیلم نقش کاراکتری به نام «اینجانب» را بازی می‌کند که در هر موقعیتی که دنیا در آن قرار می‌گیرد او هم حضور دارد. هربار که دنیا با مردی آشنا می‌شود و قصد ازدواج با او را دارد کاراکتر «اینجانب» هم در آن موقعیت حاضر است. او را هربار با یک گریم و کاراکتر مختلف در این موقعیت‌ها می‌بینیم.
آزیتا حاجیان| دزد عروسک‌ها
از میان بازیگرانی که در یک فیلم با دو نقش متفاوت ظاهر شده‌اند، یکی از قدیمی‌ترینشان، آزیتا حاجیان است در فیلم «دزد عروسک‌ها» به کاررگردانی محمدرضا هنرمند. حاجیان در شمایل مادر دو بچه معرفی می‌شود؛ مادری که وضع مالی خوبی ندارد و از این جهت بچه‌هایش به فکر فروش اسباب‌بازی‌هایشان می‌افتند. در ادامه با زن جادوگری روبه‌رو می‌شویم که کوچکترین شباهتی به آزاده حاجیان ندارد اما نقش او را همین بازیگر ایفا کرده. تا مدتها خیلی‌ها نمی‌دانستند ایفاگر نقش مادر گنجور، آزیتا حاجیان بوده است.
اکبر عبدی | خوابزده‌ها و آرزوی بزرگ
اکبر عبدی بعد از موفقیت در ایفای نقش یک زن در «آدم‌برفی» و بعد از آن در «خوابم میاد»، در فیلم «خوابزده‌ها»ی فریدون جیرانی هم نقش دو خواهر با بازی کرد. خواهرهایی از دو خانواده کاملا متفاوت با دو گریم مختلف که فقط بهم شبیه بودند. او برای بازی در این نقش نامزد دریافت سیمرغ نقش مکمل مرد شد. اکبر عبدی در سال 1373 در فیلمی با نام «آرزوی بزرگ» به کارگردانی «خسرو شجاعی» هم در چند نقش مختلف بازی کرد. این فیلم داستان فیلمنامه‌نویسی به نام «بهروز بهروزان» با بازی زنده یاد امین تارخ است که در پی فروش فیلمنامه‌اش به یک تهیه‌کننده است. او هربار به دفتر یک تهیه‌کننده مراجعه می‌کند که نقش این تهیه‌کننده‌ها را با گریم‌های متفاوت اکبر عبدی بازی می‌کند. او در این فیلم نقش این تهیه‌کننده‌ها را با تیپ‌ها و لهجه‌های مختلف بازی کرده است.
گلاب آدینه | من دیه‌گو مارادونا هستم
گلاب آدینه هم از جمله بازیگرانی است که او را در دو نقش متفاوت در یک فیلم دیده‌ایم. در «من دیه‌گو مارادونا هستم» بهرام توکلی، گلاب آدینه در نقش دو خواهر بازی کرده. یک خواهر از طبقه به نسبت مرفه جامعه و دیگری از طبقه فرودست. داستان فیلم حول محور دعوای خانوادگی میان بچه‌های این دو خواهر باهم روایت می‌شود. آنها هم در ظاهر باهم تفاوت دارند و هم لحن صحبت کردنشان باهم فرق می‌کند.
موارد ویژه در دربار شاهان
بازیگرانی هم بوده‌اند که در آثار تاریخی، نقش پادشاه و بدل او را ایفا کرده‌اند. مثلا در «سلطان و شبان» مهدی هاشمی هم نقش سلطان را ایفا می‌کرد و هم شبان. درواقع سلطان برای فرار از وضعیتی که داشت به لباس شبانی مشابه خودش در می‌آمد و به محل زندگی او می‌رفت و شبان لباس پادشاهی به تن می‌کرد و در جایگاهی متضاد قرار می‌گرفت. در فیلم «جنگجوی پیروز» هم اکبر عبدی در نقش ناصرالدین‌شاه و یک نجار بازی کرد. اینبار ناصرالدین شاه در لباس نجار به میان مردم می‌رفت. حامد کمیلی هم در سریال «قبله عالم» نقش ناصرالدین‌شاه و بدلش را همزمان بازی کرد.
