رضا عطاران در جایگاه یک کارگردان، بیشتر از همه به واسطه ساخت سریالهای تلویززیونیاش به شهرت رسید. سه فیلم «خوابم میاد»، «ردکارپت» و «دراکولا» تلاشهای او در عرصه کارگردانی سینما بود که جز «خوابم میاد»، سایرین اقبال چندانی به دست نیاوردند. به بهانه انتشار فیلم «خوابم میاد» در پلتفرم فیلمنت، فعالیتهای این کمدین را در عرصه کارگردانی مرور میکنیم.
به گزارش فیلمنیوز، سریالهای رضا عطاران جزو مهمترین آثار کمدی تلویزیون به حساب میآیند و بازپخش آنها در هر دوره با استقبال بسیاری زیادی روبهرو میشود. آثار سینماییاش با اینکه از جهاتی قابل تامل هستند اما نتوانستند مخاطبان را راضی کنند.
♦ ورود به عرصه کارگردانی | عطاران پیش از اینکه به عنوان کارگردان تلویزیون و سینما شناخته شود، بازیگر مطرح کمدی بود. او از سال 72 و بازی در اولین مجموعه مهران مدیری یعنی «پرواز 57» و بلافاصله بعد از آن در «ساعت خوش» خودش را به عنوان کمدین نشان داد و از میان بازیگران جوان این مجموعه، جزو پرطرفدارترینها بود. او در سینما هم یک تجربه بازیگری داشت که البته تجربه قابل قبولی نبود. چند سال بعد از خوابیدن تب تند «ساعت خوش»، عطاران سراغ کارگردانی رفت.
♦ اولین تجربه کارگردانی | اولین تجربه کارگردانی عطاران در تلویزیون با مجموعه «سیب خنده» اتفاق افتاد. او سال 1376 این مجموعه را برای گروه سنی کودک و نوجوان ساخت و پای بازیگران کمدی مختلفی مثل جواد رضویان، یوسف تیموری، مجید صالحی و …. را به تلویزیون باز کرد. «سیب خنده» در آن دوره با استقبال زیادی روبهرو شد و در فهرست آثار موفق نوجوانان در تلویزیون قرار گرفت. موفقیت یکی از شخصیتهای «سیب خنده» باعث شد که عطاران بعد از آن سراغ ساخت «مجید دلبندم» برود. عطاران در مجموعه «قطار ابدی» هم به عنوان کارگردان هنری حضور داشت؛ سریالی متفاوت و جذاب که جنس دیگری از کمدی را پیش روی مخاطبان میگذاشت.
♦ موقعیت به عنوان کارگردان تلویزیون | رضا عطاران با وجود اینکه سه فیلم در سینما ساخت اما عمده شهرتش به ساخت سریالهای تلویزیونی است. او اولین سریال داستانیاش «کوچه اقاقیا» را سال 1382 ساخت اما با دومین اثرش «خانه به دوش» بود که مورد توجه قرار گرفت. به طور کلی سریالهای «خانه به دوش»، «متهم گریخت»، «ترش و شیرین» و «بزنگاه» هنوز هم جذابند و بازپخش آنها با استقبال زیادی روبهرو میشود. عطاران در این سریالها چند شخصیت جذاب و به یادماندنی ساخت. شخصیتهایی متعلق به طبقه متوسط رو به پایین که با مشکلات مالی زیادی دستوپنجه نرم میکنند. شخصیتهایی اکثرا ساده و احساساتی که بعضیشان به خاطر بلاهتشان مورد توجهند و برخی دیگر به خاطر اینکه دنبال بهرهکشی از دیگرانند و میخواهند هرطور شده از هر موقعیتی به نفع خودشان استفاده کنند. آقا ماشالا و ناهید در «خانه به دوش»، هاشم آقا در «متهم گریخت»، توفیق و بهجت «بزنگاه» و مجموعه شخصیتهایی که خود عطاران نقش آنها را ایفا میکرد هنوز از خاطر مخاطبانش بیرون نرفته است.
♦ شرایط هنگام ورود به سینما | عطاران زمانی تصمیم گرفت در سینما فیلم سینمایی بسازد که هم به عنوان بازیگر و هم به عنوان کارگردان سریالهای تلویزیونی حسابی مورد توجه قرار داشت. او یک سال قبل از ساخت «خوابم میاد» در فیلم «ورود آقایان ممنوع» رامبد جوان، یکی از بهترین نقشهایش را به نمایش گذاشته بود و در سینما هم حسابی در مرکز توجهها قرار داشت. به همین دلیل زمانی که اعلام شد عطاران قصد ساخت فیلم دارد همه منتظر بودند تا یک کمدی درجه یک از او ببینند.
♦ اولین فیلم سینمایی | مخاطبانی که علاقه زیادی به سریالهای عطاران داشتند زمانی که با اولین فیلم سینماییاش روبهرو شدند جا خوردند. عطاران صراحتا با فیلمش به آنها نشان داد که فیلمسازی و سریالسازی برایش دو مقوله جدا از هم هستند. او در «خوابم میاد» هم روی زندگی طبقه متوسط دست گذاشت اما لحظات کمدی و خندهدار فیلم نتوانست ذات تلخ آن را بپوشاند و نهایتا «خوابم میاد» به فیلمی تلخ با موقعیتهای کمدی تبدیل شد و به مذاق بخش مهمی از مخاطبان آثار عطاران خوش نیامد. با این حال اما «خوابم میاد» به عنوان اولین فیلم، موفقیت زیادی را نصیبش کرد و عطاران در نقطه ورود به سینما برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردان بخش نگاه نو شد.
♦ ادامه مسیر کارگردانی | عطاران در دهه نود دو فیلم دیگر هم ساخت. «رد کارپت» و «دراکولا» با وجود اینکه آثار قابل قبولی بودند اما هیچوقت نتوانستند موفقیت چشمگیری برای عطاران به همراه بیاورند. «ردکارپت» درباره تلاش یک عاشق سینما برای ملاقات با استیون اسپیلبرگ و رساندن فیلمنامه خود به او در ایام جشنواره کن بود که یک جورهایی با فصای این فستیوال گره میخورد. در «دراکولا» سعی داشت اثری کاملا متفاوت خلق کند و فکر جالبی هم در سر داشت اما ماحصل کار موفقیتآمیز از آب در نیامد و با نقدهای زیادی روبهرو شد. همین بود که بعد از «دراکولا» عملا فیلم دیگری نساخت. درواقع هنوز هم میتوان گفت که عطاران به عنوان بازیگر سینما و کارگردان سریالهای تلویزیونی موفقیت بیشتری به دست آورده است تا کارگردانی سینما. آنطور که شنیده میشد عطااران قصد ساخت سریالی برای شبکه نمایش خانگی را داشت و حالا باید منتظر بود و دید آن را به کجا میرساند.