سوسن سیرجانی | ساموئول خاچیکیان یکی از کارگردان‌های مهم و تاثیرگذار بر سینمای ایران، در 29 مهر به دنیا آمد و در 30 مهر درگذشت. فاصله میان این دو تاریخ، 78 سال بود که خاچیکیان 50 سال از آن را به صورت مستمر خود را وقف سینما کرد. او در سال‌های ابتدایی دهه سی، بدون هیچ امکانات فنی توانست ژانر وحشت و دلهره‌آور را وارد سینمایی کند و همچنین پرمخاطب‌ترین فیلم پس از انقلاب را با نام «عقاب‌ها» ساخت، فیلمی که هنوز بعد از گذشت 40 سال رکورد تعداد مخاطبانش شکسته نشده است.
به گزارش فیلم‌نیوز، در ابتدای دهه 30 و پس از فراز و فرودهای جنگ جهانی و کودتا، سینمای ایران رونقی دوباره گرفت. اما بیشتر آثار ملودرام بود. از طرفی سناریست و تهیه‌کننده اثر مهم‌تری در فیلم داشتند تا کارگردان. در این میان جوان ارمنی که حتی خوب هم نمی‌توانست فارسی حرف بزند از تئاتر وارد دنیای سینما شد. ساموئل خاچیکیان اولین کسی بود که در سینمای ایران از حرکت دوربین، تاثیرنور و دکوپاژ استفاده کرد و این موضوعات را به کارگردان‌های هم‌نسل خودش هم آموزش می‌داد. او برای اولین‌بار آنونس هیجان‌انگیز را با بریده‌های راش‌ها در سینما ساخت و در کنار سینمای تجاری، آثاری دلهره‌آور و با داستان‌های جنایی راهی پرده سینما می‌کرد که به همین دلیل به او لقب هیچکاک ایران را دادند. کارنامه پیش از انقلاب خاچیکیان با وجود سال‌هایی که در رکود گذارند، بسیار پربار است. اما یکی از مهم‌ترین فیلم‌هایی که او ساخته، «عقاب‌ها» است. فیلمی که در دهه 60 در سینمای ایران که در زیربار جنگ و تغییرات سیاسی اجتماعی، مخاطب چندانی نداشت، تحولی عظیم ایجاد کرد. هنوز هم با گذشت 40 سال از ساخت «عقاب‌ها» رکوردهای این فیلم دست‌نیافتنی است.
قصه ساخت فیلم | ساموئل خاچیکیان در فاصله سال‌های 1332 تا 1358، نزدیک به 30 فیلم را کارگردانی کرد. دربرخی آثار هم تنها به عنوان تهیه‌کننده یا تدوین‌گر حضور داشت. در سال‌های اول پس از انقلاب به دلیل ممنوع‌الکاری بیشتر کار تدوین و مشاوره انجام می‌داد. تا اینکه در سال 1363 بالاخره به او مجوز فعالیت داده شد. خاچیکیان تصمیم گرفت با ساختارهای منحصر به فرد سینمای خودش، فیلمی درباره دفاع مقدس و جنگ بسازد. «عقاب‌ها» یکی از مهم‌ترین آثار این کارگردان ارمنی در تمام طول سال‌های فعالیتش است. این فیلم روایتگر داستانی واقعی درباره‌ی حمله به یک هواپیمای ایرانی در عراق و نجات پیدا کردن خلبان آن است. ریتم تند و صحنه‌های منحصر به فرد پرواز و اکشن در این فیلم، باعث شد در دورانی که هنوز سینمای ایران پس از انقلاب نتوانسته بود چندان راه خود را به درستی پیدا کند، «عقاب‌ها» تبدیل به یک اتفاق ویژه شود.
میزان مخاطب | «عقاب‌ها» در تابستان سال 1363 ساخته شد و پس از طی مراحل فنی در سال 13 مرداد سال 1364 روی پرده رفت. این فیلم در همان سال اول اکران توانست از میان جمعیت 45 میلیونی ایران در آن زمان 3245859 نفر را به سینماها بکشاند، یعنی چیزی حدود 15 درصد جمعیت کل کشور. با این وجود اقبال فوق‌العاده فیلم قهرمان‌محوری مانند «عقاب‌ها» چندان به مذاق مسئولان سینمایی وقت خوش نیامد و پس از این فیلم، خاچیکیان مجبور شد مدام برای مجوز و تصویب فیلمنامه در جدال با سازمان سینمایی باشد و نتیجه آن شد دو فیلم «یوزپلنگ» و «چاووش» که خود خاچیکیان هم آنها را دوست نداشت. اما «عقاب‌ها» تنها در همان سال بر روی پرده اکران نبود و تا سال 1385 همچنان در شهرها و سینماهای مختلف روی پرده می‌رفت و تا آخرین روز اکرانش هم مخاطب داشت. در این 21 سال اکران ۱۰٬۱۸۰٬۵۶۷ نفر این فیلم را در سینماها دیده‌اند و برای آن بلیت خریده‌اند. رکوردی دست نیافتنی در میازن مخاطب در کل تاریخ سینمای ایران.
میزان فروش | سال 1364 که فیلم «عقاب‌ها» اکران شد، بلیت سینما 89 ریال یعنی معادل حدودا 9 تومان بود. مبلغی که در واقع یک ده هزارم مبلغ بلیت سینمای امروز است. با این بلیت فیلم در سال 1364 به فروشی معادل ۲۸٬۸۴۰٬۱۷۳ تومان رسید. زمانی که میلیون یکی از واژه‌های دور و بسیار زیاد در واحد پول کشور بود. با توجه به آمار در 21 سال اکران «عقاب‌ها» با توجه به افزایش سال به سال قبمت بلیت، اما به طور متوسط در هر سال، این فیلم فروشی در حدود 6 تا 8 میلیون تومان داشت. با شروع دهه 80 فروش فیلم به 2 میلیون تومان در سال کاهش پیدا کرد. «عقاب‌ها» در مجموع تمام این سال‌ها ۱۵۶٬۶۰۲٬۴۵۶ تومان فروش داشته که با نرخ تورم معادل حدود 80 میلیارد این روزها می‌شود.
پست های مشابه :
جذاب‌ترین اکشن‌های جمشید هاشم‌پور به بهانه اکران فیلم «گیج‌گاه» که خاطره فیلم‌های او را زنده کرده است | رمبو ایران
مرور خبرهایی که امروز حول جمشید هاشم‌پور اتفاق افتاد | روز جنجالی آقا جمشید
برای جمشید هاشم‌پور به پاس سال‌ها حضور درخشانش برپرده سینماها | به افتخار آقای جمشید آریا
نگاهی به همکاری‌های مشترک جمشید آریا (هاشم‌پور) و فرامرز قریبیان | دوپادشاه در یک اقلیم
