«هامون» یکی از بهترین فیلم‌های کارنامه داریوش مهرجویی است که جایش در پلتفرم‌ها خالی بود، نسخه با کیفیت و کامل این فیلم به تازگی توسط پلتفرم «فیلمنت» توزیع شده است.
به گزارش فیلم‌نیوز، پلتفرم «فیلمنت» در ادامه تکمیل آرشیو فیلم‌های کارنامه داریوش مهرجویی به تازگی اقدام به توزیع و پخش فیلم«هامون» کرده است. این فیلم برای نخستین بار است که از طریق پلتفرم‌های پخش فیلم عرضه می‌شود.. انتشار هامون در شبکه نمایش خانگی باعث شد بار دیگر سراغ این فیلم خاطره‌انگیز برویم. فیلمی که بعد از گذشت 33 سال از ساخت آن همچنان باصلابت و جذاب است.
ایده اصلی | مهرجویی در فیلم «هامون» نویسنده‌ای را درست در میانه زندگی، با مفهوم متضاد عشق و عقل مواجه می‌کند. مردی که سالها پیش با دختر خانواده‌ای ثروتمند ازدواج کرده و حالا احساس می‌کند در این رابطه به بن‌بست رسیده است. همزمان مشغول نوشتن رساله‌اش درباره عشق‌وایمان است و محتویات کتاب «ترس و لرز» سورن کیرکگور و همچنین صحبت‌های فلسفی دوستش علی عابدینی درباره مفهوم عشق در تفکر ابراهیم (ع) او را وارد مرحله جدیدی از تفکر می‌کند. محور اصلی داستان همین تقابل با این مفاهیم است. مهرجویی در این فیلم از آثار نویسندگانی مثل جی.دی.سلینجر، صادق هدایت، سال بلو و … صحبت به میان می‌آورد.
داستان | چالش اصلی شخصیت هامون با شرایط جدیدی زندگی‌اش است. زندگی که روزگای می‌پنداشته به بهترین نقطه می‌رسد و حالا در آستانه شکست کامل قرار گرفته است. او از یک طرف باید برای پرسش‌های اصلی ذهنش درباره فلسفه هستی پاسخی پیدا کند و از طرفی تکلیفش را با زندگی یا طلاق با مهشید روشن کند. او بعد از هفت سال هنوز عاشق همسرش است اما تصمیم مهشید برای جدایی، ذهنش را پر از سوال بی‌جواب می‌کند. او پی دوستش علی عابدینی که او را مرشد خودش می‌داند می‌گردد اما او را نمی‌یابد و حال روحی‌اش بدتر می‌شود تا اینکه فکر می‌کند او نیز مثل ابراهیم (ع) تصمیم می‌گیرد از عشقش با شیوه دیگری بگذرد.
بازیگران | خسرو شکیبایی از ابتدای دهه شصت وارد سینما شد و تا زمانی که بازی در نقش هامون را تجربه کند، هشت فیلم بازی کرده بود. خود شکیبایی در مصاحبه‌هایش بارها بازی در این فیلم را یک جور کلاس پیشرفته دانسته و آن را یکی از مهمترین اتفاق‌های زندگی‌اش دانسته. مهرجویی برای انتخاب بازیگر نقش مهشید دو گزینه در ذهن داشته. یکی بیتا فرهی و دیگری افسانه بایگان، بازیگری که آن سالها مورد توجه بوده اما نهایتا احساس کرده بیتا فرهی خیلی بهتر می‌تواند مهشید درون ذهنش را بازی کند.
ویژگی مهم | به لحاظ محتوایی داریوش مهرجویی در اواخر دهه شصت روی مسئله به این مهمی دست گذاشت و بحث شک و بحران زندگی انسان معاصر در جامعه‌ای به نسبت سنتی را مطرح کرد؛ مسئله‌ای که باعث شد هامون به عنوان اثری ساختارشکن به نظر برسد. علاوه بر بحث محتوا، فیلم به لحاظ تکینکی هم بسیار متفاوت با فیلم‌های آن دوره بود. مهرجویی سعی کرده بود ساختار فیلمش را با ذهن شخصیت محوری همراه کند و شیوه روایی جریان سیال ذهن را به کار بگیرد. گرچه برای برخی مخاطبان درک خط روایی فیلم کار سختی بود اما از طرفی باعث می‌شد برای مخاطبانی که با این پیچیدگی روبه‌رو می‌شوند چالش جذابی باشد.
میزان فروش | فیلم هامون در جشنواره سی‌وهشتم به نمایش گذاشته شد اما در تابستان سال 1369 روی پرده رفت. برخلاف آنچه به نظر می‌رسید با وجود متفاوت بودن ساختار فیلم و احتمال اینکه مخاطبان نتوانند ارتباط درستی با آن برقرار کنند، بسیار دیده شد و با فروش یک میلیون و 500هزار بلیت عنوان ششمین فیلم پرفروش آن سال را به خود اختصاص داد.
موفقیت ها | فیلم هامون در دوره هشتم جشنواره فیلم فجر، موفق به دریافت پنج سیمرغ به علاوه جایزه ویژه هیئت داوران شد. سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی، فیلمنامه، فیلمبرداری، نقش اول مرد، و بهترین تدوین به فیلم «هامون» اختصاص پیدا کرد. با این حال در آن سال نتوانست جایزه بهترین فیلم را به دست بیاورد و این سیمرغ در اختیار فیلم «مهاجر» ابراهیم هاتمی‌کیا» قرار گرفت. «هامون» در جشنواره‌های جهانی هم مورد توجه قرار گرفت. سال 1991 جایزه برنز بهترین فیلم را از جشنواره فیلم هیوستون آمریکا گرفت و در جشنواره بین‌الملی فیلم توکیو نامزد جایزه بزرگ شد. سال 1998 هم جایزه خورشید طلایی جشنواره فیلم سائو بائولوی برزیل را به دست آورد.
نقل قول کار گردان | داریوش مهرجویی معتقد است که فیلم «هامون» متعلق به زمان و مکان خاصی نیست. او در مصاحبه‌ای درباره این شخصیت توضیح داده: «موقعیت هامون موقعیت امروز است و می‌تواند مال قبل از انقلاب هم باشد. البته هامون روشنفکر به مفهوم روشنفکر غرب‌زده‌ی آل احمدی نیست، بلکه همان است که تحول پیدا کرده، روشنفکری است که مسئله‌ی غرب و لزوم پذیرش تکنولوژی را گذرانده و از یک حادثه‌ی عظیم هم گذشته است. البته دیگر سیاست‌زده نیست. از این مرحله هم گذشته است. فرهنگ اصیل خویش را هم تجربه کرده است و حالا در گذری است که ما همه در آنیم.»
نظرات | به دلیل اهمیت بالای فیلم هامون، فیلمسازان و منتقدان بسیاری در طول این سالها بارها درباره آن نوشته‌اند. یکی از مهمترین نظرها متعلق به فریدون جیرانی است. جیرانی گفته که «هامون» به حدی در جامعه درخشیده که در آن زمان پسر و دختری نبوده‌اند که درباره این فییلم حرف نزنند. به نظر او مضمون روشنفکری «هامون» جامعه را در نوردیده. درباره بازی خسرو شکیبایی در نقش هامون هم گفته که شکیبایی با کارگردان‌های زیادی کار کرده اما هیچ‌کدام از آنها «هامون نشده. سعید عقیقی، فیلمنامه‌نویس در جایی گفته که مشخصه اصلی فیلم هامون این است که کل فیلم از دریچه ذهن شخصیت اصلی روایت می‌شود و تعلیق و ابهام‌های ذهن او در کل فیلم جاری است.
